Muqdisho (caalamka.net) – Riyadii Soomaaliya ee ku biiritaanka suuqa iskaashiga dhaqaalaha Bariga Afrika (EAC) ayaa u muuqata inay rumoobeyso, kadib dadaallo muddo socday.
Madaxda xubnaha ka ah ururka EAC ayaa maanta ansixiyay warbixintii guddiga qiimeynta codsiga Soomaaliya, kuwaasi oo hore u yimid magaalada Muqdisho ee caasimadda dalka.
Dowladda federaalka Soomaaliya ayaa si weyn usoo dhaweysay tallaabadan, oo lagu tilmaamay “guul diblomaasiyadeed iyo mid dhaqaale oo u soo hoyatey dalkeena.”
War-saxaafadeed kasoo baxay Wasaaradda Arrimaha Dibadda Soomaaliya oo lagu soo dhaweeyay arrintqqn, ayaa waxaa lagu sheegay in Soomaaliya ay wax weyn ku soo kordhin doonto wadamada walaalaha ah ee EAC, islamarkaana ay ka qayb-qaadan doonto is dhex-galka iyo barwaaqada gobolka.
“Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya waxay si diirran u soo dhawaynaysaa ansixinta “Warbixinta Xaqiijinta” ee codsigeeda ay soo saareen Madaxda Waddamada Bariga Afrika, kaasoo dib u eegis iyo falanqayn lagu sameeyay shir-madaxeedkii 21-aad ee aan caadiga ahayn ee 31-kii May lagu qabtay magaalada Bujumbura ee dalka Burundi,” ayaa lagu yiri qoraalka dowladda.
Waxa kale oo lagu yiri “Qaadashada warbixinta hubinta ayaa ah tallaabo xusid mudan iyo marag ma doon ah in Soomaaliya ay diyaar u tahay oo ay si buuxda u qalabaysan tahay in ay ku biirto EAC.”
Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud ayaa sidoo kale bogaadiyay in kalsoonida uu kasoo baxay shir-madaxeedka codsiga Soomaaliya ee ah inay ka mid noqdaan EAC iyo xirfadda ay muujisay xoghaynta.
“Soomaaliya waxay mahad-celin iyo bogaadin u soo jeedinaysaa madaxda xubnaha ka ah iyo xoghaynta guud ee bulshada Bariga Afrika.”
Bayaanka dowladda ayaa ugu dambeyntiina waxaa lagu sheegay in tallaabadan ay xaqiijinayso go’aankeeda iyo rabitaankeeda ku aaddan inay gasho wada-hadallo miro-dhal ah oo soo dadajin kara xaqiijinta EAC ee xubinnimadeeda iyo si rasmi ah ku biiristeeda.
Shirka qiimeynta Soomaaliya ee ku biiridda ururka Bulshada Bariga Afrika (EAC) ayaa horraantii sanadkaan ka furmay magaalada Muqdisho ee caasimada Soomaaliya, ayada oo ay ka qeyb-galeen wafuuda ka socotay toddobada waddan ee EAC.
Madaxweynaha Soomaaliya Xasan Sheekh Maxamuud oo 21 Luulyo 2022-ka ka qayb-gelay shir hordhac u ah shir-madaxeedka dalalka ku mideysan dalladda Bulshada Bariga Afrika (EAC) oo ay marti-gelisay magaalada Arusha ee dalka Tansaaniya ayaa u gudbiyey codsi rasmi ah oo ku aaddan kamid noqoshada Soomaaliya ee dalladan.
14-kii August, wareegto kasoo baxday xafiiska madaxweyne Xasan Sheekh ayaa Cabdisalaan Hadliye Cumar, oo hore usoo noqday wasiirka arrimaha dibadda Soomaaliya loogu magacaabay ergeyga gaarka ah ee madaxweynaha ee ururka Bulshada Bariga Afrika (EAC).
Madaxweynaha ayaa dadaal badan ku bixiyay sidii ay Soomaaliya uga mid noqon laheyd EAC, ayada oo madaxda dalladan uu la wadaagay sida ay Soomaaliya uga go’antahay dhameystirka dhamaan habraacyada muhiimka ah ee ka mid noqoshada dowladaha ku bahoobay dalladdan.
Si kastaba, Qorshaha ku biirista Soomaaliya ee EAC ayaa lagu wadaa in sanadkaan lasoo gaba-gabeeyo qorshaheeda, si ganacsatada Soomaaliyeed ay fursad ugu helaan ka qeyb qaadashada horumarka dhaqaale iyo is-dhexgalka bulshada Gobolka Bariga Afrika.