New York (caalamka.net) – Iyadoo tallaabo muhiim ah loo qaaday dhanka gabi ahaanba shaqada laga saaray, Golaha Ammaanka ee Qaramada Midoobay ayaa dhawaan go’aamiyay in muddo lix bilood ah loogu kordhiyo ciidamada Midowga Afrika ee jooga Soomaaliya.
Si kastaba ha ahaatee, oggolaanshaha waxaa weheliya sii wadida dhimista joogtada ah ee shaqaalaha, habraaca hore loo bilaabay.
Talaadadii, Goluhu wuxuu ku dhawaaqay waqtiga bixitaanka 3,000 oo askari oo dheeri ah bisha Sebtembar.
Tani waxay noqoneysaa wajigii labaad ee ka bixitaanka ciidamada 2,000 oo shaqaale ah, kaasoo hadda dhamaad ku dhow, sida uu sheegay safiir ku xigeenka Soomaaliya Maxamed Raabi Yuusuf.
Yuusuf ayaa xaqiijiyay in dowladda Soomaaliya ay kala kaashan doonto Midowga Afrika qabanqaabada lagama maarmaanka u ah wajiga soo socda.
Isbadal ku yimid muuqaalka nabad ilaalinta
Midowga Afrika ayaa si weyn uga dhex muuqday dalka tan iyo sanadkii 2007-dii markaasoo golaha ammaanka uu ansixiyay abuuritaanka AMISOM (Howlgalka Midowga Afrika ee Soomaaliya).
Bishii Abriil 2022, isbeddel ayaa loo arkay lagama maarmaan, waxaana AMISOM lagu beddelay ATMIS (Hawlgalka Ku-meel-gaarka Afrika ee Soomaaliya).
Ciidanka ATMIS, oo awood loo siiyay inay la dagaalamaan Islaamiyiinta Al-Shabaab, ayaa ka hawlgalay in ka badan 19,000 oo askar iyo saraakiil boolis ah.
Si kastaba ha ahaatee, Golaha Ammaanka ayaa soo bandhigay qorshooyinka la doonayo in tirada lagu dhimo eber marka la gaaro 2024-ka, iyadoo si tartiib-tartiib ah xilalka loogu wareejinayo ciidamada Soomaaliya.
Qaraarka, oo si wadajir ah loo ansixiyay Talaadadii, ayaa lagu soo rogay koofiyad cusub shaqaalaha lebisan 14,626 laga bilaabo Oktoobar 1 ilaa Diseembar 31, 2023.
Hase yeeshee, Koonsilku wuxuu muujiyay la qabsigiisa, isagoo sheegay inuu “diyaar u yahay in dib loo eego tirooyinkan” iyadoo lagu salaynayo qiimaynta farsamada ee ku beegan Sebtembar 15.
Midowga Afrika iyo Soomaaliya ayaa qiimeynta bixin doona oo faahfaahin doona wejiga koowaad ee dhimista iyo “qorshe cad iyo jadwal cad” oo ku aaddan xilliga kala guurka ee harsan.
Walaac dhanka amniga ah iyo qalalaasaha
Inkasta oo ay muuqato horumarka ay Soomaaliya ka samaysay ururka Al-Qaacida ee Al-Shabaab, haddana qaraarku waxa uu ka dhawaajiyey “walaac weyn” oo ah in kooxdu ay sii wado khatarta ay ku hayso Soomaaliya iyo nabadda iyo xasilloonida gobolka.
“Ma aha in aan ku degdegno marka ay timaaddo ka bixitaanka howlgalka nabad ilaalinta Afrikaanka ah ee Soomaaliya,” ku xigeenka danjiraha Ruushka Anna Evstigneeva ayaa ku doodday, iyada oo ka digaysa abuurista maran amni.
Iyadoo ay jiraan caqabadahaas amni, Soomaaliya waxay soo cusbooneysiisay baaqeeda ku aaddan in laga qaado cunaqabateynta hubka.
“Qayb ka mid ah cunaqabateynta hubka ee Qaramada Midoobay ee Soomaaliya waxay caqabad ku tahay awoodda dowladda federaalka ah ee Soomaaliya ay u leedahay inay si ku filan u sahaydo ciidamadeeda ammaanka si ay uga hortagaan khatarta sii kordheysa ee Al-Shabaab,” Yuusuf ayaa yiri.
Bishii Nofeembar, Golaha Ammaanku wuxuu kordhiyay cunaqabateynta hubka, oo la aasaasay 1992-kii.
Inkasta oo aanay hadda khusayn hubka geynta loogu talagalay horumarinta ciidamada ammaanka Soomaaliya, haddana waa in la ogeysiiyaa guddiga cunaqabataynta Qaramada Midoobay hubkaas.
Haddii ay dhacdo hub culus oo gaar ah, guddiga ayaa diidi kara. Sida ay sheegtay dowladda Soomaaliya, xannibaadahan ayaa xaddidaya awooddooda wax ka qabashada khatarta Al-Shabaab.
